Metodyka lokalizacji instalacji podziemnych przy pomocy lokalizatora.
W poprzednim artykule omówiliśmy zasady i metody pomiarów oraz doboru sprzętu przy wykonywaniu lokalizacji rur wodociągowych z zastosowaniem georadarów. W pełni uzasadnione jest potwierdzenie wcześniej wykonanych już pomiarów georadarowych przy pomocy lokalizatorów indukcyjnych. Wykrywacze indukcyjne to urządzenia do odbioru impulsów indukcyjnych pochodzących od metalowych obiektów infrastruktury podziemnej lub umieszczonych w rurach sond i przewodów sygnałowych. W skład wyposażenia lokalizatorów sieci w większości przypadków wchodzą generatory do wytwarzania sygnałów elektrycznych czy indukcyjnych o różnej częstotliwości i zadanej mocy. Lokalizatory rur i kabli wyposażone w generatory posiadają do wykorzystania zdecydowanie więcej metod pomiarowych. Bezinwazyjna metoda pomiarów przy zastosowaniu wykrywaczy infrastruktury podziemnej ma zastosowanie głównie w przypadku rur metalowych. Warunkiem koniecznym wykonania pomiarów wodociągów wykonanych z rur metalowych jest możliwość podpięcia się do rury sondą generatora. Umożliwia to pobudzenie w badanej rurze impulsów indukcyjnych. Tak powstałe impulsy rejestrujemy przy pomocy lokalizatorów/wykrywaczy i w dalszej kolejności dokonujemy mapowania poszukiwanego urządzenia. Dla rur wykonanych z tworzyw sztucznych bezinwazyjną metodą bez dostępu do rury pozostanie wyłączenie badanie georadarem. W analogiczny sposób postępujemy przy lokalizowaniu innych obiektów metalowych infrastruktury podziemnej. W przypadku braku dostępu do badanej metalowej rury możemy wykorzystać generator jako emitera impulsów magnetycznych. Generator staje się swego rodzaju anteną wysyłającą impulsy, które pobudzają w badanym elemencie impulsy elektryczne, które z kolei generują impulsy wtórne możliwe do zlokalizowania przy użyciu lokalizatora np. kabli czy rur metalowych. Przy dostosowaniu odpowiedniego zakresu częstotliwości i mocy generatora możliwe jest rejestrowanie tych impulsów. Praca w trybie indukcyjnym wymaga od osób wykonujących pomiary dużej konsekwencji i dużej dbałości, ponieważ emitowane impulsy będą wtórnie powielały się w innych sąsiednich elementach uzbrojenia podziemnego. W niektórych przypadkach będzie to stanowiło niepotrzebne szumy zacierające poprawny pomiar ale mogą być również wykorzystane jako dodatkowe informacje i dane w celu kompleksowego zobrazowania sieci podziemnej.
W przypadku wykrywania i lokalizacji rur wodociągowych z tworzyw sztucznych lokalizatorem indukcyjnym, konieczny jest dostęp do badanej rury, który umożliwia wprowadzenia do jej środka sondy lub przewodu sygnałowego. Sonda jest samodzielnym elementem posiadającym własne zasilanie emitującym sygnał elektromagnetyczny. Mocowana jest na przewodzie sprężystym, który wprowadzamy do badanej rury i przy pomocy wykrywacza określamy jej położenie. Szereg takich pomiarów przy stopniowym przesuwaniu sondy w głąb rury umożliwia dokładne mapowania przebiegu rury. Metoda ta nie wymaga generatora.
Przewód sygnałowy zbudowany jest z giętkiego przewodu elektrycznego, który jest zatopiony w żywicy z dodatkiem włókien szklanych dodających mu odpowiednią sprężystość. Przy wykonywaniu pomiarów przewód w prowadzamy do badanej rury a jego koniec podłączamy do generatora. Wywołane impulsy w przewodzie pochodzące z generatora lokalizujemy na powierzchni ziemi przy pomocy lokalizatora kabli energetycznych.
W przypadku metody pomiarowej z sondą lub przewodem sygnałowy z uwagi na ich dokładność możemy pominąć badanie uzupełniające z użyciem georadaru. Georadar może takie badania wspomóc uzupełniając jedynie przy dużym zagęszczeniu kabli, rur czy światłowodów podziemnych.
Opisane powyżej metody z użyciem sondy i przewodu sygnałowego można stosować z dużym powodzeniem dla wszelkich innych kanałów podziemnych, rur, w tym również przewodów drenażowych, rur kanalizacyjnych, pustek, rur ogrzewania podłogowego itp.
Przy stosowaniu omówionych powyżej metod lokalizacji należy umiejętnie dobierać częstotliwości wytwarzanych impulsów przez generator oraz ich moce tak, by pracować w zakresie, w którym zakłócenia będą najmniejsze, a uzyskiwane wyniki potwierdzające lokalizację urządzeń.
Szereg lokalizatorów znakomicie spełniających powyższe wymagania wprowadziła w ostatni okresie na rynek firma LEICA. Począwszy od prostych wykrywaczy DigiCat550i po zaawansowany technologicznie system Leica Ultra, które mogą znakomicie wzbogacić wyposażenie wozów technicznych przedsiębiorstw wodno-kanalizacyjnych jak również i innych branż.
Lokalizatory systemu Leica Ultra w swoim zakresie posiadają szereg innych opcji pomiarowych, które bliżej opiszemy przy omawianiu lokalizacji kabli elektrycznych, lokalizacji uszkodzeń kabli energetycznych, czy lokalizowaniu kabli elektroenergetycznych przebiegających pod obiektami do których nie ma dostępu.